درباره بیماری هیدروسفالی چه می دانید؟ هیدروسفالی یک نوع بیماری مغزی است که در اثر تجمع مایع مغزی-نخاعی در بطن های مغز ایجاد می شود. در این مقاله با ما همراه شوید تا شما را با انواع هیدروسفالی ، علائم این بیماری و روش درمان آن آشنا کنیم.
بیماری هیدروسفالی چیست؟
به طور کلی در اثر تجمع غیر طبیعی مایع مغزی نخاعی در بطن های مغز، بطن ها در مغز افزایش سایز پیدا می کنند و بزرگ می شوند، که این باعث می شود به بافت مغز فشار وارد شود.
هیدروسفالی از ترکیب دو کلمه ی hydro به معنای آب و cephalus که به معنای سر، می باشد تشکیل شده است و در لغت به معنای آب در مغز می باشد؛ اما در واقع عبارتست از تجمع مایع شفاف مغزی نخاعی به دور مغز که فشار این مایع می تواند به مغز آسیب برساند.
علائم بیماری هیدروسفالی
البته هیدروسفالی انواع مختلف دارد که هر نوع آن می تواند علائم خاصی داشته باشد. اما علائم کلی این بیماری عبارتست از :
- سردرد
- تاری دید
- مشکل در راه رفتن
- احساس بیماری و کسالت
انواع بیماری هیدروسفالی
به طورکلی سه نوع هیدروسفالی وجود دارد :
- هیدروسفالی مادرزادی : این نوع هیدروسفالی همانطور که از نام آن پیداست، هنگام تولد در نوزاد وجود دارد.
- هیدروسفالی اکتسابی : این نوع هیدروسفالی پس از تولد و در سنین نوجوانی یا جوانی ایجاد می شود
- هیدروسفالی فشار طبیعی : این نوع هیدروسفالی معمولاً فقط در افراد مسن ایجاد می شود
در ادامه در مورد هر کدام از انواع بیماری هیدروسفالی به اختصار مطالبی را خواهیم گفت.
هیدروسفالی مادرزادی
هیدروسفالی مادرزادی نوعی از این بیماری است که در آن نوزاد با مایعات اضافی در مغز متولد می شود.
این می تواند ناشی از بیماری مانند اسپینا بیفیدا باشد که عبارتست از نقص مادرزادی ستون فقرات که در آن قسمتی از نخاع و مننژهای آن از طریق شکافی در ستون فقرات نمایان می شود. یا عفونت مادر در دوران بارداری، یا ابتلا به بیماری هایی مانند اوریون یا سرخچه.
اکثرا نوزادان متولد شده با این نوع هیدروسفالی (هیدروسفالی مادرزادی) مبتلا به آسیب دائمی مغزی هستند؛ که این می تواند چندین عارضه طولانی مدت برای نوزاد ایجاد کند که عبارتند از :
- اختلال در یادگیری و ناتوانی در درک مطالب
- مشکلات گفتاری
- مشکلات حافظه
- محدوده توجه کوتاه
- مشکلات مربوط به مهارت های منظم
- مشکلات بینایی ، مانند بر هم زدن پلک و از دست دادن بینایی
- مشکل هماهنگی در حرکات فیزیکی
- صرع
بنابراین اگر فرزند شما در یادگیری دچار اختلال شده است ، برای اطمینان از اینکه او به بیماری هیدروسفالی مبتلا نیست، حتما با پزشک مشورت کنید.
هیدروسفالی که در کودکان یا بزرگسالان ایجاد می شود
هیدروسفالی اکتسابی می تواند کودکان یا بزرگسالان را تحت تأثیر قرار دهد. معمولاً بعد از ابتلا به نوعی بیماری یا آسیب، ممکن است فرد به هیدروسفالی اکتسابی مبتلا شود. به عنوان مثال ، ممکن است پس از آسیب جدی به سر یا ابتلا به بیماری مانند تومور مغزی، رخ دهد.
هیدروسفالی فشار طبیعی (NPH)
هیدروسفالی فشار معمولی (NPH) یک بیماری غیرمعمول است که اغلب افراد بالای ۶۰ سال را تحت تاثیر قرار می دهد. گاهی اوقات ممکن است پس از سکته مغزی در فرد ایجاد شود ، اما در بیشتر موارد علت آن ناشناخته است.
علائم اصلی آن عبارتند از :
- مشکلات حرکتی
- زوال عقل
- بی اختیاری ادرار
اما از آنجا که این علائم به تدریج اتفاق می افتد و شبیه علائم سایر بیماری های شایع تر مانند بیماری آلزایمر است، تشخیص NPH قدری دشوار است.
چگونگی تشخیص بیماری هیدروسفالی
در واقع برای تشخیص این بیماری می توان از اسکن های مغزی مانند سی تی اسکن و اسکن MRI برای تشخیص هیدروسفالی مادرزادی و اکتسابی استفاده کرد.
شایان ذکر است که، تشخیص صحیح NPH بسیار پر اهمیت است، زیرا برخلاف بیماری آلزایمر ، این بیماری قابل درمان است.
درمان هیدروسفالی
هیدروسفالی را معمولاً می توان با استفاده از یک لوله نازک (شانت) که از طریق عمل جراحی در مغز برای تخلیه مایع اضافی کاشته می شود، درمان کرد.
گاهی اوقات از روش endoscopic third ventriculostomy (ETV) نیز می توان به عنوان جایگزینی برای جراحی شنت برای درمان هیدروسفالی استفاده کرد. در این روش، سوراخی در کف مغز ایجاد می شود تا مایع تجمع یافته در آن بخش، به سطح برسد و در آنجا جذب شود.
کلام پایانی
سعی کردیم در این مقاله شما را با علائم بیماری هیدروسفالی و روش های درمان آن آشنا کنیم. چنانچه در خود، فرزندان یا اطرافیان خود علائمی شبیه به علائمی که در این مقاله گفته شد را مشاهده کردید، لازم است که حتما با پزشک مشورت کنید. در صورت داشتن هر گونه سوال یا مشورت می توانید با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید.
